تهدیدی به نام اینفلوئنسرهای ایرانی برای برندها- بررسی وضعیت فعالیت این افراد در شبکه های اجتماعی

اینفلوئنسرهای ایرانی با حضور خود در صنعت تبلیغات و معرفی های غیر اصولی برندها مشکل جدیدی را در این صنعت به وجود آورده اند. برندهای کوچک و بزرگ با توجه به تعداد دنبال کنندگان این افراد در شبکه های اجتماعی، اقدام به سفارش آگهی به این افراد می کنند. با توجه به کارکردهای این شیوه از بازاریابی در معرفی برند که در مطلب قبلی در وب سایت مارکت گرافی به آن اشاره شد، این برندها این نکته را فراموش کرده اند که بیشتر دیده شدن و تعداد view بیشتر داشتن به معنای افزایش آگاهی نسبت به برند (Brand Awareness) نیست. این مطلب که مخاطبان نام شما را بشنوند یا در معرض لوگوی شما قرار بگیرند، اصلاً به این معنا نیست که آگاهی نسبت به برند شما افزایش یافته است.

این اینفلوئنسرهای ایرانی صرفاً با تکیه بر تعداد دنبال کننده های خود این ذهنیت را در گردانندگان برندهای داخلی ایجاد کرده اند که تبلیغات به واسطه آن ها می تواند اثر بخش باشد. غافل از این که تعداد دنبال کننده ها با این که چه قدر فرد مذکور بر روی آن ها تأثیر دارد و می تواند بر تصمیم گیری برای خرید این افراد اثر گذارد، کاملاً متفاوت است.

داشتن مخاطبان (دنبال کنندگان) زیاد در هر شبکه اجتماعی به معنای ایفلوئنسر (تأثیر گذار) بودن نیست. حتی مشهور بودن هم به معنای اینفلوئنسر بودن نیست. بحث اصلی در این مورد همان طور که از نام این کلمه بر می آید، بر روی تأثیرگذاری است. اگر فرد مورد نظر نتوانسته باشد اعتماد مخاطبان خود را جلب کند و دیدگاه وی تأثیری بر روی رفتار و تصمیم های مخاطبان نداشته باشد، در این صورت این فرد اینفلوئنسر (تأثیر گذار) نخواهد بود.

افرادی با ظاهرهای بسیار نامتعارف و حرکاتی که در اغلب موارد هنجار شکن هستند، توانستند برای خود در فضای اینستاگرام تعداد بالایی دنبال کننده ایجاد کنند و حتی در بعضی موارد خود را متخصص دیجیتال مارکتینگ بنامند. غافل از این که دیجتال مارکتینگ و مارکتینگ با دلقک بازی متفاوت بوده و طبق تعریف مارکتینگ می بایست حول محور ایجاد ارزش برای مخاطب، ارتباط با مخاطب و انتقال ارزش به وی باشد نه صرفاً در بهترین حالت ایجاد سرگرمی….

اینفلوئنسرها به هر طریقی به دنبال جذب مخاطب هستند

اگر می بینید که برندهای خارجی از تکنیک هایی مانند سفیر برند (Brand Endorsement) یا اینفلوئنسر مارکتینگ (Influencer Marketing) برای معرفی برند خود به مخاطبان استفاده می کنند، قبل از هر چیز استراتژی برای آن تبیین کرده اند که در راستای استراتژی برندینگ آن هاست. این برندها به واسطه کاربرد این استراتژی قصد تقویت تصویر برند خود را در ذهن مخاطبان دارند. بر خلاف برندهای ایرانی که گویا با کاربرد این به اصطلاح اینفلوئنسرها در واقع قصد تخریب تصویر برند خود را در ذهن مخاطبان دارند. به یاد داشته باشید که بامزه بودن حتی به فرض رعایت اصول اخلاقی و هنجارها برای هر برندی ارزش محسوب نشده و مشتری را برای خرید محصول یا استفاده از خدمات آن برند ترغیب نخواهد کرد. مشتری به دنبال ارزش است و نه این که کدام برند بامزه تر است!!!

علاوه بر تأثیر گذاری که ویژگی اصلی یک اینفلوئنسر است، تخصص وی در یک زمینه به خصوص نیز بسیار مطرح است. فرد مورد نظر باید به صورت مشخص در یک گروه خدمات یا محصول مشخص فعالیت کند. در واقع به واسطه فعالیت های پیشین خود اعتمادی را در مخاطبان خود ایجاد کرده باشد که این فرد متخصص آن محصول خاص است و در این زمینه اطلاع دارد. در اینفلوئنسرهای ایرانی به جز یک یا دو نمونه، متأسفانه به وفور مشاهده می شود که یک فرد در انواع و اقسام محصول ها و خدمات که هیچ تناسبی با فعالیت، تحصیلات، تجربه و حتی محتوایی که تولید می کند ندارد نظر داده و مخاطبان خود را به استفاده ازین محصولات و خدمات ترغیب می کند.

در واقع این به اصطلاح اینفلوئنسرهای ایرانی در مقیاس کوچک بدون هیچ نوع مجوز و تخصصی نقش آژانس های تبلیغاتی را بازی کرده و هر نوع سفارشی را در قبال دریافت مبلغ قبول می کنند.

در انتخاب اینفلوئنسر می بایست به نوع ارتباطی که وی با مخاطبان خود در طول زمان شکل داده است، به خوبی دقت کرد. این که وی چه توصیه ها و پیشنهادهای دیگری را در گذشته برای مخاطبان خود مطرح کرده است، نکته ای بسیار تعیین کننده است. آیا سطح محصول و خدماتی که توسط وی معرفی شده است با محصول و خدمات شما متناسب است. این که فردی در روز گروه های بیزنس یکسانی را به مشتری خود معرفی کند تنها تأثیری که دارد تخریب برند شما در ذهن مخاطبان اصلی تان است. اینفلوئنسر باید به صورت صادقانه در مورد یک محصول یا خدمات نظر دهد و تجربه خود را با مخاطبانش به اشتراک گذارد. در حالی که اغلب این به اصطلاح اینفلوئنسرهای ایرانی روزانه ۴ الی ۵ پست در شبکه اجتماعی اینستاگرام منتشر می کنند. اگر به پست های این افراد دقت کنید متوجه می شوید که برای آن ها این برند مانتو، با آن یکی، یا این برند طلافروشی با آن یکی هیچ تفاوت خاصی نداشته و صرفاً به دلیل فریب مخاطب خود و ایجاد اعتماد کاذب به واسطه عنوان کردن جملاتی مانند “من مشتری فلان طلافروشی یا دیزاینر هستم” یا “طلافروشی …. طلافروشی محبوب من است”، برندها را معرفی می کنند. این عمل به نوبه خود توهین به شعور و درک مخاطب است. برای مخاطبان این افراد حتماً سوال پیش می آید که یک فرد چند طلافروشی محبوب، رستوران محبوب، دیزاینر محبوب و …. دارد که ممکن است حتی در یک روز دو مورد از هر کدام را به فاصله چند ساعت در همان قالبی که عنوان شد معرفی کند. چگونه می شود که طلافروشی محبوب فردی طلافروشی X باشد و در همان روز طلافروشی Y را نیز به عنوان طلافروشی محبوب خود معرفی کند؟ کل ایده و مفهوم مشتری وفادار توسط اغلب اینفلوئنسرهای ایرانی زیر سوال رفته است.

اغلب این اینفلوئنسرهای ایرانی با شفاف نشان ندادن نوع رابطه خود با برندهای مذکور به نوعی در صدد جلب کاذب اعتماد مخاطبان هستند و قصد دارند تا این حس را در مخاطبان ایجاد کنند که به واقع مشتری آن برند بوده و به دلیل رضایت از محصول یا خدمات آن، صادقانه، این محتوا را تولید کرده و با انتشار آن قصد دارند که شما را نیز در این تجربه شریک کنند. البته واقعیت مسئله دیگری است.

در دنیای پیوسته و آنلاین امروز که مخاطبانی هوشمند در آن فعال هستند، این که وانمود کنید کاملاً صادقانه و بی طرف، به صورت شخصی و خیرخواهانه، در حال معرفی یک کسب و کار به مخاطبان هستید در حالی که از آن کسب و کار پول دریافت کرده اید و یا منافع تان به نحوی تأمین شده است، بسیار غیر حرفه ای و غیر اخلاقی است. 

کمیسیون تجارت فدرال (Federal Trade Commission) قوانینی را برای اینفلوئنسرها وضع کرده است که در کمپین هایی که در آن ها مشارکت می کنند می بایست رعایت نمایند. متأسفانه خلاء چنین قوانینی در فعالیت اینفلوئنسرهای ایرانی در شبکه های اجتماعی به شدت محسوس است.

البته باید به این نکته هم توجه داشت که با کاربرد زیاد این روش، تأثیرگذاری آن به شدت کاهش خواهد یافت و مخاطبان به میزان بسیار کم تری به این نوع محتواها توجه نشان می دهند.